۱۳۹۰ شهریور ۱۳, یکشنبه

ساعت کاری و اصول خوش شانس قانون اساسی

طبق ماده 87 قانون مدیرت خدمات کشور و همچنین ماده 51 قانون کار میزان ساعت کاری برای کارمندان و کارگران 44 ساعت در هفته است. امسال هم در ادامه روند هرساله هیئت دولت ساعت کاری در ما رمضان در ادارات را در استان تهران 1 ساعت و در دیگر استان ها 2.5 ساعت کاهش داد (اینجا). این کاهش ساعت در راستای بند (3) اصل (43) قانون اساسی رخ داده است. نگاهی به این بند خالی از فایده نیست.
اصل 43 : برای تأمین استقلال اقتصادی جامعه و ریشه‏کن کردن فقر و محرومیت و برآوردن نیازهای انسان در جریان رشد، با حفظ آزادی او، اقتصاد جمهوری اسلامی ایران بر اساس ضوابط زیر استوار می‌شود:
بند 3- تنظیم برنامه اقتصادی کشور به صورتی که شکل و محتوا و ساعت کار چنان باشد که هر فرد علاوه بر تلاش شغلی‏، فرصت و توان کافی برای خودسازی معنوی، سیاسی و اجتماعی و شرکت فعال در رهبری کشور و افزایش مهارت و ابتکار داشته باشد.
با نگاهی به این بند چند نکته و سوال در رابطه به این کاهش به ذهن می رسد:
1-    فارغ از این بحث که تمامی اصول قانون اساسی باید اجرا بشوند، و مسلما بدلیل عدم اجرای تعدادی نمی توان بر اجرای مابقی اصول ایراد گرفت و آنها را موکول به اجرای آن اصول باقی مانده کرد، در مورد همین بند می توان گفت که به چه دلیل به دیگر ابعاد ذکر شده توجهی نمی شود؟ در مورد همین بعد معنوی آیا راه بهتری جز کاهش ساعت کاری وجود ندارد؟
2-    در این بند قانون گذار با آوردن لفظ "هر فرد" شمول این قانون را به تمامی شهروندان تاکید کرده است، حال چرا بین بخش خصوصی و دولتی در این میان تفاوت هست؟ در ثانی چرا در بخش دولتی، این کاهش ساعت تنها برای ادارات وضع شده است و کارگران را شامل نمی شود؟
3-    علاوه بر اسلام ادیان زرتشتی، کلیمی و مسیحیت طبق ماده 13 قانون اساسی به رسمیت شناخته شده است، سهم این اقلیت های دینی از بعد معنوی چگونه است؟
4-    آمار های متفاوت همگی حکایت از کم بودن ساعت مفید کاری در ایران نسبت به کشورهای پیشرفته است. ایران یک کشور در حال توسعه است، حال کاهش به صورت میانگین 2 ساعتی ساعت کار منجر به کاهش ساعت کار در هفته به عددی حوالی 33 ساعت در هفته می شود، که حاکی از کاهش 25% ساعت کار در هفته نسبت به عدد 44 می باشد.
5-    آیا به روال قبل نمی توان کار کرد و همچنان به «خودسازی معنوی» پرداخت؟ تقابل نگاه سنتی دین و دنیا را می توان در این امر دید.
6-    بسیاری از مشاغل مانند کارهای شیفتی امکان ندارند که ساعت کاری کاهش پیدا کند.
7-    فارغ از این کاهش ساعت کار، در فردای شب های قدر باز ساعت کاری یک ساعت کاهش پیدا می کند.
در مورد همین یک مورد کوچک می توان نکات و سوالات بسیار دیگری را مطرح کرد و صحبت درباره ی تاثیرات این امر برای توسعه و وضعیت اقتصادی کشور بحثی طولانی و وسیع است. من کتاب "کار و فراغت ایرانیان" نوشته ی حسن قاضی مرادی را نخوانده ام ولی حتما در اولین فرصت این کتاب را می خوانم، شاید کمی بتواند در تحلیل جامعه شناسی نحوه ی برخورد ایرانیان با مقوله ی کار کمک کند.
پ.ن : در تابستان 8 هفته مانند کارمند در شرکتی مشغول کار بودم، در مورد این تجربه و بحث کم بودن ساعت کاری مفید در ایران خواهم نوشت.

-----------------------------------------------------------------
برای پیگیری فید وبلاگ از این (آدرس) استفاده کنید

۱ نظر:

  1. ساعت کاری مفید مهممه وگرنه ساعات حضور را که همه دارن

    پاسخحذف